Kinderen opvoeden met gezonde overtuigingen

Als ouder moeten we alert zijn voor de overtuigingen (beliefs) die we meegeven wanneer we onze kinderen opvoeden. Overtuigingen geven we meestal onbewust en met de allerbeste intenties mee. We willen hen graag sterker maken met gezonde overtuigingen, zodat ze later de wereld mee kunnen helpen transformeren met hun eigen, uniek talent. Maar wat is nu zo’n overtuiging? Het is een voorstelling van de werkelijkheid zoals jij ze ziet.

Drie magische principes voor kinderen opvoeden:

1) Stel jezelf na elk contact met je kind de vraag, welk gevoel het heeft na een interactie en wat het daaruit concludeert:

• Ik ben een winnaar of Ik ben een verliezer
  
• Ik maakte een fout en ik leerde daar iets van of Fouten maken is slecht
  

2) Leg je kind uit waarom dingen waardevol zijn.

3) Geef hen de kans om inspraak te hebben bij afspraken.

Samen afspraken maken

We willen vaak het gedrag van onze kinderen meteen een halt toeroepen of veranderen wanneer dit ons niet uitkomt. Maar als je je kind autoritair opvoedt en bijvoorbeeld herhaaldelijk zegt: “Je moet in bad, omdat ik het zeg“, dan geef je het gevoel dat hij machteloos is. Hij krijgt de indruk dat hij niets waard is en heeft het gevoel dat hij iets moet doen wat anderen van hem verwachten”.

Vb: Bart is acht jaar en zijn moeder wil dat hij naar bed gaat, maar hij protesteert. Zijn moeder zegt daarop: “Ik weet dat je niet wil gaan slapen, omdat je het zo leuk gezellig vindt om nog beneden bij mama en papa te blijven. Maar je wil toch graag groot worden en je wil toch dat het morgen een leuke dag is. Wel, dan heb je je rust nodig. Wist je dat terwijl je slaapt, je lichaam binnenin allerlei dingen doet om je gezond te houden, om je te doen groeien? Kijk maar naar de dieren in de natuur! Ook zij houden elke dag hun slaap. De ene slaapt ‘s nachts, de andere overdag. Maar slapen doen ze allemaal. En straks komen mama en papa ook slapen. Dus … wat denk je? Het is nu acht uur.”

“Mag ik  nog even lezen in mijn boek, tot negen uur?” vraagt Bart hierop. Mama antwoordt: “Neen. Sorry, liefje. Dat is te laat. Wat denk je van halfnegen?” Bart antwoordt:” Dat is goed! “ Zijn moeder: “Oké, dat is dan afgesproken!”

In deze situatie bepaal je samen met je kind afspraken. Er is geen verliezer of winnaar en je kind zal je minder testen hoever hij over zijn grenzen kan gaan.

Leren voor jezelf opkomen

Wist je trouwens dat de reden waarom vrouwen die in een gewelddadige relatie zitten hierin blijven, vaak bij hun autoritaire opvoeding ligt? Zij hebben niet geleerd hoe ze voor zichzelf kunnen opkomen. Het zijn tevens vaak kinderen die meedoen met de bende om wiet te roken of meisjes die gemakkelijker ingaan op onbeschermd seksueel contact die in dat soort relaties blijven. Wanneer we willen bijdragen tot een gezonde opvoeding waarbij onze kinderen intrinsiek gemotiveerd worden door hun eigen waarden en normen, dan moeten we hen toelaten om in zichzelf te kijken en te voelen wat écht klopt voor hen. Wanneer ze dat op elk moment van de dag doen, dan zullen ze merken dat ze vooral doen wat hun ouders hen hebben voorgedaan.

Als je een bewuste ouder wil zijn, schrap dan de volgende woorden uit je woordenschat: “goed, slecht, juist en fout”.  Deze woorden zijn subjectief en hebben een veroordelend effect en ze zijn voor iedereen anders, naargelang waarden en normen, opvoeding, levenspad, enz. Geef duidelijke, beknopte feedback over het proces. Zo creëer je geen “goedkeuringsjunkies”.

Doe het liever zo:

Vb1: Je kind deed iets uit eigen initiatief.

Zeg: “Wow! Sofie, je maakte zelf je bed op en je deed al je speelgoed in de speeldoos!”  Zo voelt je kind dat zij iets goeds heeft gedaan.

Vb2: Je kleuter heeft ‘s morgens geen zin om naar school te gaan.

Zeg: “Schat, ik weet dat je liever met je pop zou spelen. Maar vandaag is het maandag en dan rijden we samen naar school en mama gaat werken. Was je het vergeten? Weet je wat? Neem je pop mee. Dan mag ze meerijden en komt ze je straks na school mee ophalen. OK?

Vb3: Briek is acht jaar, wil niet eten tijdens de middagpauze

Zeg: “Is er iets wat je niet lust? Voel je je misschien niet lekker? Is er iets gebeurd?”

‒ Tracht eerst na te gaan waarom je kind geen eetlust heeft. Dit kan veel ophelderen. Lukt dat niet, zeg dan dat je bezorgd bent dat hij ziek kan worden, omdat je zoveel van hem houdt. Je kan ook het volgende voorstel doen: “Hoe zou jij dit oplossen mocht je lieve poes weigeren te eten en jij je zorgen zou maken dat hij misschien ziek zou worden? Wat zou jij dan doen? Ik heb je raad nodig.”

Vb4: Je kind rent rond in een wachtzaal bij de dokter.

Zeg: “Wat doe je nu? De mensen wachten hier rustig tot de dokter komt. Kom, zullen we in afwachting van ons bezoek een spelletje spelen, zoals “ik zie, ik zie wat jij niet ziet? ”

Nog enkele adviespunten:

• Probeer tijdens het kinderen opvoeden steeds uit te leggen waarom iets niet oké is, in plaats van het als een fout te benoemen.
• Als je “Wat” i.p.v. “Waarom” vraagt, ga je naar de oorzaak van het probleem. Wees consequent, blijf bij je standpunt en gebruik duidelijk oogcontact.
• Hou rekening met het feit dat kinderen zich ongeliefd voelen wanneer hun ouders niet trots op hen zijn. Hierdoor kunnen zij een angst creëren om de liefde van hun ouders te verliezen.

Magische tips

• Laat je kind voelen dat hij hier op aarde is om zijn eigen unieke leven te leiden, los van de verwachtingen van zijn ouders, de maatschappij, enz. Laat hem voelen dat je er bent om hem veilig te houden, te beschermen en lief te hebben. Jij bent zijn beschermengel.
• Stop met kinderen te belonen voor de goede punten die ze behalen op school, maar eer en zegen hun prachtige ziel en energie.
  Er is geen correlatie tussen de cijfers die ze behalen en hoe succesvol ze later kunnen worden
  
• Kijk ook even naar je eigen gedrag. Welke spiegel houdt mijn kind mij voor? Ben ik rustig? Ben ik bang? Heb ik eetlust of ligt er iets op mijn maag? Hou ik wel van mezelf?

Tot slot

Zorg dat je overtuigingen en gedragingen dus samen bespreekt. Zorg voor positieve feedbacks of commentaren over het gedrag van je kind. Zie waarin het kind sterk is, wat het wel graag kan en doet, hoe klein dit ook is en laat dit horen. Het is zo mooi wanneer kinderen glunderen en fier kunnen zijn op wat ze gedaan hebben. Zo werken we mee aan een goede basis van zelfvertrouwen.

Magdalena Troch