Kids opvoeden met hulp van NLP

Er bestaan talloze methodes om een kind op te voeden. In dit artikel onderzoeken wij in hoeverre NLP of Neurolinguistisch Programmeren daarin een rol kan spelen.

Wat is NLP?

NLP is een methode-wetenschap, die voornamelijk in therapeutische context en in een kader van persoonlijke ontwikkeling wordt aangewend, soms zelfs in het kader van bedrijfsbeheer. Met NLP ben je niet zozeer op zoek naar het ‘Waarom’ maar veel meer naar het ‘Hoe’.  Dus niet: “Waarom overkomt mij dit nu weer,” maar hoe komt het dat ik dit steeds weer meemaak? Het is een zelfbekrachtigende benadering die je uitnodigt om te kijken naar jouw denkpatronen, jouw persoonlijke overtuigingen en gedragspatronen (bvb. ben je pro-actief of eerder passief, of gefocust op mensen of procedures) wat ze in NLP Metaprofielen noemen.

Waarden & overtuigingen

In het kader van dit artikel gaan we kijken naar jouw overtuigingen rond opvoeding van kinderen. Want die spelen een enorme rol, hoe jij en het kind opvoeden ervaren. Als jij er bijvoorbeeld van overtuigd bent dat een ‘strenge’ opvoeding en harde aanpak noodzakelijk is voor een goede opvoeding, zal dit  onvermijdelijk een invloed hebben op jouw communicatie met het kind en zijn vermogen om bepaalde vaardigheden te ontwikkelen. Die overtuiging heb je niet zomaar gekregen, want die is meestal geworteld in ervaringen en reacties van anderen of het verkrijgen van een of ander advies. Verder is het ook nuttig te kijken naar jouw waarden.

Welke waarden zijn voor jouw belangrijk?

Is respect, eerlijkheid en rechtvaardigheid belangrijk voor jou? Dan ga je die waarden onvermijdelijk projecteren in elke mogelijke opvoedingssituatie. Bijvoorbeeld: Als een kind een gemaakte afspraak niet nakomt, gaat de ene opvoeder dit interpreteren als ‘een gebrek aan respect’ terwijl de andere het zal kaderen als ‘een misverstand’. Dezelfde situatie, andere interpretatie.

De zes logische niveaus

Als je op zoek wil gaan naar een theoretisch kader voor deze benadering is het nuttig zich te verdiepen in wat in NLP ‘Het model van de zes logische niveaus’**** wordt genoemd. Wat men ook interessant vindt in NLP is te kijken of je eerder visueel bent ingesteld, of auditief of misschien kinesthetisch. Is jouw kind een beeld-of taaldenker? Belangrijk om te weten in opvoedkundige situaties, want dan weet je hoe je rapport kunt maken met het kind (Rapport betekent een vorm van overeenstemming bereiken)

Ankeren met NLP

Een ander interessant NLP concept is het ‘ankeren’ van stemmingen. Ankeren is een vaardigheid waarbij je een emotioneel-mentale respons koppelt aan een fysiologische handeling (het anker). Als het kind bijvoorbeeld in een bepaald situatie rust en ontspanning ervaart, kan je deze stemming (mentaal-emotioneel) bij hem ankeren met een stukje muziek (fysiek). Telkens wanneer je kind dit stukje muziek ervaart, zal het de gewenste stemming ervaren, dit noemen we een auditief anker.

Een andere aanpak kan zijn dat je ,wanneer het kind in rust verkeert, het te vragen zijn beide handen op de borstkas te leggen,  ogen te sluiten en binnensmonds het woord ‘rust’ uit te spreken. Dit zal ook werken als een krachtig anker, wanneer je het kind in die rustige stemming wil brengen. Dit is het voorbeeld van een kinesthetisch anker.

Vooronderstellingen

In NLP kent men ook een aantal basisprincipes die men ‘vooronderstellingen’ noemt. Dit zijn aannames of wetten die onvoorwaardelijk worden aanvaard. Ik zal er hier een aantal bespreken die van toepassing zijn in het kader van opvoeding. Eén van deze vooronderstellingen luidt: “ dat de persoon met het meest  flexibelste gedrag, de grootste invloed heeft”.  Dit suggereert dat, wanneer je in een situatie belandt met het kind (en andere kinderen) en je de neiging krijgt deze te willen beheersen (behoefte aan controle) je jezelf flexibel(er) gaat opstellen, waardoor  paradoxaal jouw invloed of leiderschap groter wordt. Een andere vooronderstelling luidt dat “Elk gedrag een positieve intentie heeft.” Deze kan je linken aan: “ dat elk gedrag afhankelijk is van de context”.

De omgeving en de situatie spelen een rol

Dit betekent dat we beseffen dat de omgeving en situatie een rol spelen. Niet alleen op ons gedrag maar ook op het gedrag van het kind. Stel dat je ‘normaal’ een rustig kind hebt en dat je in een lawaaierige omgeving terecht komt. Dan weet je dat het kind een ander gedrag gaat vertonen, die niettemin een positieve intentie heeft (zie vorige vooronderstelling).

De kwaliteit van jouw communicatie bepaalt het resultaat

Een laatste vooronderstelling die we goed kunnen aanwenden in het kader van opvoeding luidt: “ De kwaliteit  van jouw communicatie is evenredig aan het resultaat dat je ermee bereikt.” Dit is een belangrijke, want dat maakt jou (en jou alleen) verantwoordelijk voor jouw communicatie. Met andere woorden, er is dus géén kind die jou niet goed begrijpt, of verkeerd heeft begrepen. Dit betekent dat jij jouw communicatie aanpast tot het gewenste resultaat wordt bereikt. (Plaats, middel, taal..enz.)

De geselecteerde NLP vooronderstellingen samengevat:

1. De persoon met het meest flexibele gedrag, heeft de grootste invloed.
2. Elk gedrag heeft een positieve intentie.
3. Elk gedrag is afhankelijk van de context.
4. De kwaliteit van jouw communicatie

Conclusie

Het is duidelijk dat een methode als NLP een positief effect kan hebben op opvoeding van kinderen en jongeren en dit zowel voor enerzijds, de opvoeder en anderzijds het kind. We kunnen NLP beschouwen als een soort blauwdruk die toepasselijk is voor alle aspecten van het dagelijks leven. Wij onthouden vooral de belangrijkste ingrediënten en die zijn;

• met behulp van het zes logische niveaus model helder krijgen en onderzoeken wat jouw persoonlijke overtuigingen en waarden zijn en op welk niveau er verandering nodig is.
• experimenteer met ankers en koppel terug naar een vooronderstelling die van toepassing is op onze situatie.
• Ziehier de basistechniek om hiermee aan de slag gaan, vindt plaats in vier fases.
• Als opvoeder of iedereen die in contact komt met kinderen, vind je een overweldigende rijkdom in de mogelijkheden van NLP. Voor verdere interesse, raad ik dit boek aan: Het complete NLP werkboek

Rudy Van Damme