Bij mijn verdieping in boeken en media over waarom de natuur zo belangrijk is, botste ik op Richard Louv. Hij is een Amerikaans journalist, docent en auteur. Eèn van zijn boeken is vertaald in het Nederlands.
Het laatste kind in het bos, Hoe we onze kinderen weer in contact brengen met de natuur
‘Ik speel liever binnen, want daar zitten de stopcontacten’, zegt een jongen uit groep zes. Een jongere kan u waarschijnlijk best wat vertellen over de regenwouden in het Amazonegebied, maar niet over de laatste keer dat hij op ontdekking het bos inging of in het gras lag te luisteren naar de wind. Nooit zaten zo veel kinderen binnen, vaak achter een tv- of computerscherm. Richard Louv brengt dit opgroeien zonder natuur in verband met de verontrustende toename van overgewicht, concentratiestoornissen en depressies bij kinderen. In korte tijd werd Het laatste kind in het bos van Richard Louv in de Verenigde Staten een bestseller. Daar was het boek de aanzet tot een nationale dialoog. Louv brengt als eerste recent onderzoek in kaart dat laat zien dat direct contact met de natuur van wezenlijk belang is voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid van kinderen. Louv slaat niet alleen alarm, hij vertelt ook hoe we de verbroken relatie met de natuur kunnen herstellen. Voor dit boek interviewde hij drieduizend kinderen en tal van hun ouders.
Het verband tussen natuurgebrek en ADHD
In de jaren ’80 schreef Richard Louv dit boek over de toekomst van de kindertijd. Hij merkte toen al dat kinderen minder buiten kwamen. En blijkbaar was dit een gevoelig item, want dit boek werd een bestseller. Het verband tussen natuurgebrek en ADHD lijkt voor hem over duidelijk toch zijn er nog te weinig onderzoeken over gedaan. In vele van zijn gesprekken die hij had met ouders, bleek dat activiteiten vooral in het gras en onder de bomen een positieve uitwerking had op hun druk gedrag.
Hoe komt het dat kinderen minder buiten spelen?
Hij vertelt dat de schermcultuur meespeelt, maar ook vaak te weinig groen rondom de woonplaats, sommige ouders zijn bang om hun kind in de natuur te laten spelen, zijn bang dat ze zich daar zullen verwonden of door een raar iemand zouden meegenomen worden. Hoewel leerkrachten ook merken dat wanneer er uitstapjes naar de natuur gebeuren, zij nadien zich beter kunnen concentreren. En dat ze evenwichtiger in het leven staan. Alleen al het uitzicht op groen werkt kalmerend.
Met zijn allen naar recreatieoorden? Speelbossen zijn een fijn alternatief
“Neen, dit hoeft helemaal niet”, vindt Richard. Het is beter met de kinderen gewoon het wilde bos in te trekken, in de bomen te klimmen, met losse takken een hut te bouwen… kortom gewoon spelen in de natuur. En als het kan eens een wandeling maken met een boswachter die vertelt over het leven in het bos. Kinderen de natuur aan de lijve laten voelen, zodat er opnieuw verbinding kan komen. Speelbossen zijn dus ook een heel fijn alternatief. Sommige kinderen gaan soms eerst met tegenzin mee naar het bos en zeuren over brandnetels of vliegen of…. Maar later zullen dit vaak de verhalen zijn die ze vertellen: “ Weet je nog toen … “
Terug meer groen bij kind en volwassenen brengen
Gelukkig is hier in Vlaanderen en in Nederland reeds een positieve trend gaande, om terug meer groen bij kind en volwassenen te brengen. Er komen terug meer bomen en groen in de gemeente en steden terug. Hoewel dit op sommige plaatsen nog veel meer mag zijn. Denk maar aan de vele appartementsblokken waar geen groen te bespeuren valt. Vele scholen maken hun speelplaats opnieuw veel aantrekkelijker door een avontuurlijke speelplaats te maken met bomen, struiken en zand ( en soms zelfs met water) Of een groentetuin of kleine dierenboerderij rondom de school.
Vertellen over de natuur is van groot belang
Vertellen over de natuur is van groot belang zowel thuis als op school. Onze kinderen mogen hiervan ten volle bewust worden. Maar ook de ouder of begeleiders, onze regeringsleiders mogen hierin een goed voorbeeld geven. De klimaat verandering en ontbossing … daar kan je moeiteloos van worden. Maar met een groene ruimte ordening en stedenbouw, met een groener onderwijs en met voorlichtingscampagnes kan het. De natuur geeft alleen maar voordelen zeker voor onze gezondheid en voor heel het leven op deze planeet.
Komende week verschijnt de zomer-editie van PURE CHILD, met een groot dossier over Kind & Natuur. Wil je die zeker niet missen? Abonneer je NU op de digitale OF papieren versie.