Weerbaarheid voor kids door Rots en Water trainingen

De seksuele ontwikkeling van een mens begint van bij de geboorte. Bij elke leeftijd in die ontwikkeling passen bepaalde gevoelens en gedragingen. Een kind wordt wel eens verliefd, loopt hand in hand op de speelplaats met een vriendje en speelt doktertje met leeftijdsgenoten. Jongeren experimenteren op sociale media en hebben een eerste lief… Het is echter niet voor elk kind gemakkelijk om steeds te weten wat hij of zij fijn vindt en wat over de grens gaat.

We hopen allemaal dat onze kinderen een eigen stevige identiteit ontwikkelen, dat ze keuzes kunnen maken voor later en dat ze weten wat ze willen doen met hun leven. Maar om dit te kunnen, hebben kinderen eerst sociale vaardigheden te ontwikkelen, moeten ze assertief genoeg kunnen zijn om ‘nee’ te zeggen tegen dingen die ze niet willen en moeten ze zich veilig genoeg voelen in hun omgeving. Zo zou het ook moeten gaan met de seksuele identiteit.

Het is belangrijk om hen een houvast te bieden, een kader met mogelijke regels of omschrijvingen van wat ok is en wat niet; en vooral een mogelijkheid om zélf actief aan de slag te gaan met dit thema op een speelse manier.  Weerbaarheidstrainingen kunnen daar bij helpen zoals onder andere het Rots en Waterprogramma.

Rots en Water training

Dit programma wordt op dit moment wereldwijd door meer dan 50.000 trainers (van Australië tot in Nederland) ingezet als anti-pestprogramma en sociale competentietraining in zeer veel scholen en is bewezen effectief!

Een Rots en Water-training is een actieve groepstraining waarin je stevig in je schoenen leert staan en opkomen voor jezelf als het nodig is. Aan de hand van speelse en actieve oefeningen krijgen kinderen inzicht in hun eigen rots- en watereigenschappen. Ze leren wanneer ze meer ‘rots’ kunnen gebruiken en wanneer ze meer als ‘water’ kunnen reageren. Bij de actieve oefeningen wordt steeds even stilgestaan bij de ervaring van dat moment. Kinderen leren zich bewust te worden van wat ze voelen en wat er in hun lichaam gebeurt. Ze leren ook controle te houden over wat ze doen of zeggen. Kortom: ze werken aan zelfvertrouwen, zelfreflectie en zelfbeheersing: drie bouwstenen om je veilig en sterk te kunnen voelen in je eigen lichaam en in je omgeving.

Van doen naar denken en praten

Heel specifiek aan deze trainingen is dat we van doen naar denken en praten gaan en niet omgekeerd. Voor deze werkwijze koos Freerk Ykema (de oprichter van de Rots en Water) omdat hij zelf aan den lijve ondervond dat het als kind moeilijker was om gesproken informatie op te nemen en te verwerken dan wanneer hij iets actief kon beleven en er pas daarna over na hoefde te denken. Net in deze aanpak ligt de sterkte van Rots en Water en verschilt het van andere weerbaarheidsprogramma’s.

Zo kunnen kinderen leren dat ze steviger staan wanneer ze goed blijven ademen en wanneer ze de spanningen in hun lichaam kunnen laten zakken. Met de Rots en Watergroet tonen ze respect voor elkaar. In de rotshouding en de waterhouding – of voor kinderen: het Rotskasteel en het Waterkasteel – ervaren ze de verschillende zijnswijzen.

Ze leren tot 2 maal toe ‘stop’ te zeggen aan een persoon die naar zich toe komt. Wanneer ze toch verder bedreigd worden, mogen ze die persoon van zich af duwen zonder verder in conflict te gaan. Ze ervaren hoe het is om sterk te kijken en vlammende ogen te hebben op het moment dat het nodig is. Ze voelen wat het verschil is tussen een tunnelhouding en een strandhouding en hoe die lichaamstaal overkomt bij de andere persoon.

Eigen grenzen leren bewaken

Ook ‘mentale kracht’ komt aan bod. Ze oefenen om te lopen langs een bedreigende groep of persoon. Bij het ‘chinees boksen’, ‘chinees touwtrekken’, ‘rugduwen’, … leren ze wat de sterktes zijn van beide eigenschappen en worden ze uitgedaagd om in contact te gaan met elkaar op lichamelijk vlak. Dit leert hen omgaan met aanrakingen en in gesprekken kunnen ze bewust worden van wat dat met hen doet.

Naar het einde van de trainingen toe gaan we ook aan de slag met afweerbewegingen. Het aantal oefeningen dat we beschikbaar hebben in het Rots en Wateraanbod is quasi oneindig en toepasbaar op alle leeftijden (kleuters tot volwassenen).

Stuk voor stuk zijn het ervaringen die hen dichter bij zichzelf kunnen brengen om zo goed te weten hoe belangrijk hun eigen lichaam is en hoe ze hun eigen grenzen kunnen bewaken en die van anderen respecteren.

Een nieuwe uitdaging

Steeds meer ouders vinden het razend moeilijk om hun kinderen te ondersteunen in de snel evoluerende wereld van deze tijd. Steeds veranderende of onstabiele omstandigheden, weinig gezinstijd, sociale media, een groot onveiligheidsgevoel en de virtuele wereld zijn fenomenen waarin de ouder van vandaag zelf niet opgroeide. Door tijdsdruk vinden ze vaak de gelegenheid niet om hun kind te begeleiden in training van sociale vaardigheden en zelfkennis.

Er ligt hier een nieuwe uitdaging voor ouders en scholen. Niet enkel kennisoverdracht, maar zeker ook het aanleren van zelfbewustzijn, respect en weerbaarheid, zou een recht moeten zijn voor elk kind en zou in het basisprogramma van het onderwijs moeten worden geïntegreerd. Door de vele fysieke oefeningen leert een kind zichzelf en zijn/haar lichaam kennen en voelen. Door groepsgesprekken over lichaamscontact en bijvoorbeeld de ‘NO GO-zones’ (= zones die men niet wil laten aanraken), kan een kind groeien op vlak van de seksuele identiteit.

Zulke weerbaarheidstrainingen zouden het leven van vele kinderen, jongeren en dus ook de volwassenen van de toekomst kunnen veranderen!

Maia Van Landeghem

Muziek- en kindertherapeute en bezielster van Sterke Stroom en gecertificeerd Rots en Water-trainer.

Sterke Stroom is een organisatie die kinderen en jongeren in beweging wil brengen om te streven naar een respectvolle en weerbare samenleving. Over het ontstaan van Rots en Water en Freerk Ykema kan u meer lezen op www.rotsenwater.nl