In 5 W’s naar zinvol thuisonderwijs

Mijn bloem van een dochter paste niet (meer) in het onderwijssysteem van vandaag. Ondanks de inzet en motivatie van fijne leerkrachten, merkte ik aan het einde van het 1e leerjaar dat het voor haar anders moest. Zo kwam thuisonderwijs op ons pad. De start van ons huisonderwijsverhaal was hobbelig, we moesten beiden ons ‘plekje’ vinden in het gegeven dat je als mama een extra rol krijgt en als kind je nu ook eigenlijk een soort leerling bent thuis. Ik botste in het begin op heel veel weerstand van haar; niet willen werken, lezen of schrijven en rekenen al helemaal niet, zeker niet in het boek dat ze nog heel goed herkende van het voorgaande schooljaar. Na het eerste trimester vonden we beiden meer rust en vertrouwen in deze eerder ongewone situatie.

Door de één op één werking komt er veel tijd vrij voor andere zinvolle en interessante activiteiten. In de voormiddag ligt de focus op het ‘cognitieve stuk’ en behandelen we rekenen, spelling, schrijven, etc. Na de middag is er ruimte voor creatieve activiteiten, culturele uitstapjes, de natuur intrekken. Om zowel mijn eigen kinderen, als anderen, zo optimaal mogelijk te ondersteunen, volgde ik het afgelopen schooljaar een postgraduaat ‘hoogbegaafdheid’. Ik werkte hiervoor iets uit om een krachtige leeromgeving te creëren voor kinderen met een groot ontwikkelingspotentieel in thuisonderwijs.

Hoewel thuisonderwijs nog steeds een minderheid vormt in het Belgische onderwijslandschap, is er de laatste jaren zeker een stijging. De redenen hiervoor zijn divers en kunnen variëren van pedagogische overwegingen tot levensbeschouwelijke overtuigingen of andere persoonlijke redenen. Sommige ouders geloven dat huisonderwijs beter kan aansluiten bij de individuele behoeften en leerstijlen van hun kinderen, terwijl anderen bezorgd zijn over de kwaliteit van het reguliere onderwijs.

1. Waarom/wanneer thuisonderwijs overwegen?

• Als je zelf wilt instaan voor de volledige ontwikkeling van het potentieel van je kind
• Om een individueel aangepast leertraject en leertempo aan te kunnen bieden.
• Voor meer flexibiliteit in het leertraject en inplannen van lesvrije periodes
• Minder (school)stress voor je kind.
• Als je ook zelf bereid bent om het nodige werk te doen in persoonlijke ontwikkeling n.a.v. wat je kinderen je spiegelen.
• Je je werk flexibel in kunt richten in functie van thuisonderwijs.

Geldt bovenstaande (grotendeels) voor jou? Dan is het zeker zinvol om thuisonderwijs verder te onderzoeken als optie. Was je antwoord ja op de meeste vragen? Dan is het zeker zinvol om thuisonderwijs verder te onderzoeken als optie.

4 mogelijke opties om dit te organiseren:

• Eén ouder neemt het grootste deel van het lesgeven op zich. Deze bepaalt het leertraject en invulling en volgt deze op. Bij deze optie is zelfzorg en een web uitbouwen essentieel.
• Beide ouders gaan deze uitdaging aan en kun- nen hun jobs aanpassen, met opvang door derden op dagen dat beide ouders werken. Veel variaties mogelijk. Denk ‘out-of-the-box’.
• Organiseer collectief onderwijs met gelijkge- stemde mensen. Dit vraagt overleg en organi- satie, maar zorgt wel voor meer ruimte.
• Overweeg een privéschool. Hierbij doe je als ouder een melding voor thuisonderwijs, maar besteed je het ‘lesgeven’ uit.

Je kan inspectie krijgen om na te gaan of je kind voldoende leerkansen krijgt. Ze kijken hierbij of het onderwijs gericht is op de volledige ontplooiing van de volledige persoonlijkheid en de talenten van het kind en op de voorbereiding van het kind op een actief leven als volwassene en of er wordt gewerkt aan een voldoende evenwichtig aanbod van de basisvorming. Je kan dit bewijzen aan de hand van foto’s, dag- en weekplanningen, tickets, agenda,…

De manier waarop je thuisonderwijs geeft is redelijk vrij. Je kunt je laten inspireren door bepaalde methodescholen of je houden aan een traditioneel curriculum. Daarnaast kun je ook kiezen om te ‘unscholen’. Wil je hier meer over weten: Free to learn door Peter Gray en Leven zonder school door Johan van Eeckhout.

Vooral als er één ouder volledig instaat voor het HO is het belangrijk om je netwerk uit te bouwen. Wie uit je eigen reeds bestaande netwerk (grootouders, vrienden, kennissen, …) kan en wil mee ondersteunen? Je kan andere thuisonderwijs- ouders leren kennen (via facebookgroepen, telegram, VVHO Vlaanderen, …) Hier kan je raad vragen aan elkaar en ventileren over sommige ongemakken die je ongetwijfeld tegenkomt.

Probeer ‘bewust’ stil te staan bij ontmoetings- momenten voor je kind(eren). Door af te spreken met andere thuisonderwijzers komen ze gelijkgestemden tegen en leren ze nieuwe kinderen kennen. Wij nodigen regelmatiger vriendjes uit om zo zeker sociaal tegemoet te komen aan de noden van onze kinderen.

Voor mijn dochter en mezelf is thuisonderwijs een prachtig (en uitdagend) alternatief op het reguliere onderwijs. Wellicht geldt dit ook voor andere kinderen – tijdelijk of langdurend. Ik zag mijn dochter tot rust komen en openbloeien, waardoor ze haar talenten verder ontwikkelt. Ik zie overigens ook binnen het ‘reguliere’ systeem mooie initiatieven. Daarnaast merk ik dat het NU anders mag voor veel kinderen en dat we geen tijd te verliezen hebben om betere alternatieven te voorzien voor onze kinderen.

Wil je misschien ook thuisonderwijs organiseren?